Дети войны

 
 
Годы жизни: 1935 – 04.03. 1998

Биһиги эбэбит, аҕабыт ийэтэ, Елена Васильевна Ньурба улууһун Маллдьаҕар нэһилиэгин «Нөөлбүктэ» диэн сиргэ 8 оҕолоох Семенов Василий Кононович(дьоҥҥо биллэр аата Хабаанньа) уонна Мотурууна дьиэ кэргэттэригэр 6с оҕонон, 2с кыыс оҕонон күн сирин көрбүт. Оонньооботох оҕо сааһа сэрии ыал сылларыгар ааспыт. Ол ыар сыллар көлүөнэтин оҕолорун курдук, улахан дьонтон хаалсыбакка от, бурдук, ферма үлэлэрин тэҥҥэ үлэлэспит. Бырааттарын Проняны, Куоканы кин оҕолообут. Ити сылларга сүөһү уулата сылдьан сааскы тибии бүрүйбүт ойбонугар түһэн улаханнык ыалдьа сылдьыбыт. Ону аҕата Хабаанньа илбииһит идэтэ абыраан атаҕар турбут.

Эбэбит 7 кылаас үөрэхтэммит. Малдьаҕарга колхозка сүөһүгэ үлэлээбит, ыанньыксыттаабыт. Ол саҕаттан олоххо улахан тардыһыылаах, көрдөөх буолан дэриэбинэтин общественнай олоҕор актыыбынайдык кыттыһан, кыһыл муннуктарга лектордаан, концертарга кыттыһан ыллаан-туойан эдэр сааһа асспыт.

1959 сыллаахха эһэбитигэр Василий Кириллович Ксенофонтовка кэргэн тахсан 4 оҕону төрөтөн, атахтарыгар туруортаабыта. Маалыкайга көһөн кэлиэҕиттэн пенсияҕа тахсыар дылы оҕо дьааһылатыгар үлэлээбит. Иитиллибит, көрбүт оҕолорун  туох үөрэхтээх, үлэһит буолбуттарын билсиһэ, интэриһиргии олорбут,ол оҕолоро кинини истиҥник ахтан кэпсэтэллэрин истэн долгуйа үөрэрэ. Уус уран көрүү актыыбынай кыттыылааҕа, хомоҕой хоһоонноох тыллаах-өстөөх, оһуохай үҥкүүтүн үтүктүһээччи, норуот ырыаларын табыллан ыллыыр, сценкаларга оонньуурун дьоммут кэпсииллэр.

Эһэбит Василий Кириллович тыыннааҕар « Арчы» хаһыахха эбэбит кэриэһигэр «Сүрэҕим биир, тапталым да биир буоллаҕа…» таһаартарбыт ахтыытыгар суруйбутун, күн бүгүн долгуйа ааҕабыт: «Киһи өллөҕүнэ үтүөтэ өйдөнөр диэн сөпкө этэллэр. Мин урут аһара дьоллоохтук олорбут эбиппин. Кэргэним баар, өлүөр эрдэҕинэ күн кыһалҕатын билбэккэ олорбуппун. Дьиэҕэ барыта кини бэлэмэ этэ. Хотоҥҥо ама от киллэрбэт,сүөһү уулаппат буолуом дуо? Ийэбит баарыгарыалдьыт сылдьар, хоноһо хонор ыала этибит. Петр Тоьуруокап, Семен Руфов, Василий Гольдеров, Константин Чиряев курдук үтүө-мааны дьон ыалдьыттаан баран ийэбитин инникки ааттаан, киниэхэ махтанан суруйбут суруктара бааллар. Бэйэм оҕолорьун иитигэ, төһө да учуутал илэлээх буолларбын, тугу гыммыппын өйдөөбөппүн. Оҕо көрүүтүнэн, иитиитинэн бэйэтэ дьарыктанара. Уолаттар мэниктиэх курлук буоллахтарына, ийэлэрэ «дьарыйара», режимнэрин тутара. Хаһан эмэ оҕотун олус саҥарар дуу дии санааг, оҕону «кҕмүскэһэн», хата бэйэм «мөҥүллэрим», дьылыччы барарым. Ол иһин биһиги хаһан да этиспэтэхпит. Кэлин өйдүү-саныы сылдьарга ол үчүгэй эбит…».

Эбэбит Елена Васильевна олоҕун сиэттэрэ, хос сиэттэрэ ситэриэхтэрэ, утуму салгыахтара.

 

        Кира Шарина, Лена Ксенофонтова. 2020 с.

Место рождения: Ньурбинский улус, наслег Малджегар, учаастак Ноолбуктэ
ПОДЕЛИТЬСЯ СТРАНИЦЕЙ