В тылу ковали Победу

 
 
Годы жизни: (01.04.1929-19.05.1993)

Биһиги ийэбит, эбээбит Варвара Егоровна Александра Алексеевна, Егор Иванович Плотниковтарга Мэҥэ улууһун I Мэльдьэхси нэһилиэгин «Арҕаа бас» алааһыгар 1929 сыл муус устар 1 күнүгэр төрөөбүт. Быраата Илья (1934 с.т.) биир саастааҕар ийэлэрэ өлөн, эбээлэрэ (аҕаларын ийэтэ) уонна аҕалара улаатыннаран испиттэр. Аҕалара «Дмитров» холкуоска суотчутунан үлэлии сылдьан, Аҕа дойду сэриитэ саҕаламмытыгар, 1942 сыл от ыйын 19 күнүгэр, армияҕа ыҥырыллыбыт. 1942 сыл балаҕан ыйыттан 1943 сыл тохсунньутугар дылы буолбут хабыр хапсыһыылаах Сталинградтааҕы кыргыһыыга өстөөҕү кытта сэриилэһэ сылдьан, 1943 сыл муус устар 21 күнүгэр, сырдык  тыына быстыбыт, оҕолоро төгүрүк тулаайах хаалбыттар. Ийэбит аҕатын Егор Иванович Плотников көмүс уҥуоҕа 35000 сэбиэскэй саллааттары кытта Волга өрүс уҥа биэрэгэр Мамаев курганҥа хараллан сытар.

 Аҕалара сэриигэ барбытын кэннэ ийэбитин, таайбытын уонна эбээлэрин абаҕалара Мефодий Иванович кэргэнинээн Февронья Ивановналыын иитэ ылан бэйэлэрин 10 оҕолорун кытта тэҥҥэ улаатыннарбыттар. Абаҕалара «Дмитров» холкуоска бэрэссэдээтэлинэн, биригэдьииринэн, онтон саҥастара дайаарканан үлэлии сылдьыбыттар.

«Мас булгунньахха», 1938-1958 сылларга 7 кылаастаах оскуола аһыллан, ийэбит онно 5 кылааска дылы үөрэммит. Онтон дьонугар көмөлөһөөрү «Дмитров» холкуоска үлэҕэ киирбит, быыһыгар дьиэ үлэтигэр балтытынаан Марфалыын көмөлөһөллөрө үһү. Ол курдук таҥас сууйсан, абырахтаан, абаҕата бултаан аҕалбыт куобахтарын сүлсэн, ас астаһан «Герой ийэ» уордьаннаах саҥаһыгар кыра эрдэҕиттэн илии-атах буола улааппыт. Биир сыл аһыҥаттан алаастарга от үүммэккэ, өрүскэ  баар «Баачча», «Маалаҕай» арыытыгар сүөһүлэри киллэрэн кыстатар дьаһалы холкуос бырабылыанньата ылыммыт. Онно баран ийэбит дайааркалаан, этэҥҥэ кыстыгы туораабыттар. Ити курдук эдэр эрдэҕиттэн үлэттэн дьулайбат, бэйэтин-бэйэтэ быһаарынар буолан, холкуос үлэтигэр кыаҕа тиийэринэн үлэлэһэн кыайыыны уһансыбыт.

1951-1952 сылларга Майаҕа почтаҕа үлэлиир Шарин Петр Константиновичтыын ыал буолан 5 уол, 2 кыыс оҕоломмута. Ийэбит Варвара Егоровна 27 сыл устатата Мэҥэ-Хаҥаластааҕы тыа хаһаайыстыбатын управлениетыгар уборщицанан,  курьерынан эппиэтинэстээхтик үлэлээбитэ. Оҕо эрдэҕиттэн үлэҕэ үөрэммит буолан олус ыраас, түргэн туттунуулааҕа, биһиттэн эмиэ оннугу ирдиирэ.  Үтүө суобастаах үлэтэ компартия райкомун, райсовет, тыа хаһаайыстыбатын управлениетын Почетнай грамоталарынан, Махтал суруктарынан, премияларынан бэлиэтэммиттэрэ.

Оонньооботох оҕо саастаах сэрии тулаайаҕа ийэбит Варвара Егоровна уонна да атын тыылга үлэлээбиттэр, сэриигэ барбыт аҕаларын, эр дьоннорун оннутугар күүстэрин харыстаммакка Кыайыы уһансыбыттара хаһан да умнуллубатын. Дэлэҕэ даҕаны II, III истиэпэннээх «Материнская слава» уордьан кавалера; I, II истиэпэннээх «Материнство» мэтээл хаһаайката тапталлаах ийэбит эбээбит, хос эбээбит баара эрэ 18 саастааҕар, 1947 сыллаахха, «Аҕа дойдуну көмүскүүр Улуу сэрии 1941-1945 сылларыгар килбиэннээх үлэтин иһин» мэтээлинэн наҕараадалыа дуо...

 

Шарин Эдуард Петрович, уола,

Мэҥэ-Хаҥалас улууһа, Майа с.

 

ПОДЕЛИТЬСЯ СТРАНИЦЕЙ