Биһиги таайбыт Илья Егорович Плотников Александра Алексеевна, Егор Иванович Плотниковтарга Мэҥэ улууһун I Мэльдьэхси нэһилиэгин «Арҕаа бас» алааһыгар 1934 сыллаахха атырдьах ыйын 1 күнүгэр төрөөбүтэ. Кини биир саастааҕар ийэлэрэ өлөн, эбээлэрэ (аҕаларын ийэтэ) уонна аҕалара улаатыннаран испиттэр. Аҕалара «Дмитров» холкуоска суотчутунан үлэлии сылдьан, Аҕа дойду сэриитэ саҕаламмытыгар, 1942 сыл от ыйын 19 күнүгэр, армияҕа ыҥырыллыбыт. 1942 сыл балаҕан ыйыттан 1943 сыл тохсунньутугар дылы буолбут хабыр хапсыһыылаах Сталинградтааҕы кыргыһыыга өстөөҕү кытта сэриилэһэ сылдьан, 1943 сыл муус устар 21 күнүгэр, сырдык тыына быстыбыт, оҕолоро төгүрүк тулаайах хаалбыттар. Таайбыт аҕатын Егор Иванович Плотников көмүс уҥуоҕа 35000 сэбиэскэй саллааттары кытта Волга өрүс уҥа биэрэгэр турар Мамаев курганҥа хараллан сытар.
Аҕалара сэриигэ барбытын кэннэ кинилэри уонна эбээлэрин абаҕалара Мефодий Иванович кэргэнинээн Февронья Ивановналыын иитэ ылан бэйэлэрин 10 оҕолорун кытта тэҥҥэ улаатыннарбыттар. Абаҕалара «Дмитров» холкуоска бэрэссэдээтэлинэн, биригэдьииринэн, онтон саҥастара дайаарканан үлэлии сылдьыбыттар.
Таайбыт1943 сыллаахха «Мас булгунньахха» үөрэнэ барбыт. Салгыы үөрэнэр кыаҕа суоҕунан 6 кылааһынан бүппүт. Уонча сааһыттан сайынын эдьиийинээн Варваралыын окко үлэлээбит. 1951 сыллаахха «Дмитров» холкуоска үлэҕэ киирбит, 1953 сыллаахха трактористар курстарын бүтэрэн дойдутугар «К.Маркс» холкуос, «Г.Попов» «Кыһыл Сулус» сопхуостар Суолатааҕы отделениетыгар 1990 сыллаахха, пенсияҕа тахсыар дылы, үлэлээбитэ. 1963-1965 сылларга олоҕун аргыһын Мария Егоровна Сыромятникованы көрсөн ыал буолбута. Саҥаспыт Маайыс холкуоска дайааркалыыра, ньирэй көрөрө. Оччотооҕу холкуостаахтар сайынын оҕолуун, улахан дьоннуун сарсыарда 5-6 чааска туран оттуу бараллара. Таайбыт кыһынын сарсыарда эрдэлээн, киэһээ хойутаан тракторынан от тиэйиитигэр сылдьара. Оҕо эрдэҕиттэн үлэҕэ үөрэммит буолан ханнык баҕарар үлэттэн аккастаммат буолара. 1 ыйдаах оҕону бүөбэйдээн иитэннэр, кыыстара Маргарита медсестра үөрэҕин бүтэрэн, билигин 5 оҕолоох дьиэ кэргэн ийэтэ. Таайбыт саҥаспытынаан 50 сыл этэҥҥэ бииргэ олорон Мэльдьэхси нэһилиэгин «Ытык ыал» анал аат хаһаайыттара буолбуттара. Илья Егорович үтүө суобастаах үлэтэ тыа хаһаайыстыбатын управлениетын, холкуос, сопхуос салалтатын Почетнай грамоталарынан, Махтал суруктарынан, премияларынан уонна «Юпитер» матасыыкыл фондатынан бэлиэтэммиттэрэ.
Таайбыт Илья Егорович оонньообот оҕо саастаах сэрии тулааҕа этэ. Борбуйун көтөҕөөт холкуос үлэтигэр эдьиийигэр көмөлөһөрө, эйэлээх олоҕу уһансыбыта. «Үлэ ветерана» «Аҕа дойдуну көмүскүүр Улуу сэрии 1941-1945 сылларыгар килбиэннээх үлэтин иһин», «К.Г.Жуков» уонна «Кыайыы 50, 55, 60 сылларынан юбилейнай» мэтээллэрдээҕэ.
Шарин Эдуард Петрович, сиэн быраата,
Мэҥэ-Хаҥалас улууһа, Майа с.
