Эдьиийбит Александра Семеновна туhунан
Ийэм кэпсииринэн эдьиийэ Александра 1920 сыллаахха Тоҥуо Кууну нэhилиэгэр тɵрɵɵбүтэ. Тɵрɵппүттэрэ Андреев Семен Семенович (Бүɵчээлиир) уонна Александра (Бүɵчээлиир бастакы кэргэнэ) этилэр. Кууну оскуолатын бастакы үɵрэнээччитэ. Кыра эрдэҕиттэн үɵрэххэ, билиигэ-кɵрүүгэ тардыhыылаах эбит. Хоhоон суруйарын олус сɵбүлүүрэ. Сэрии иннинэ 1940 сыллаахха үлэтин Тоҥуо Куунуга сэбиэт секретарынан саҕалыыр. Ол саҕана нэhилиэккэ 200 киhи олороро. 4 кылаастаах оскуолалаах этэ, кулууп үлэлиирэ, «Свердлов» колхозка ынах сүɵhү, сылгы иитэллэрэ, колхоз председателинэн Петров Гаврил Николаевич, Сэбиэт председателинэн Кононов Петр Иннокентьевич үлэлииллэрэ.
Оччотооҕу докумуоннары ситэрэн-хоторон оҥорууга Александра элбэхтик улэлэспитэ. Yɵhээ Бүлүүгэ киирэн-тахсан райсовет үлэhиттэриттэн сүбэ-ама ылара. Ол курдук «Свердлов» аатынан колхоз сэрии иннинээҕи уонна кэннинээҕи кураан сылларга Ньурба оройуонун колхозтарыгар Сарыла оттуур ходуhатын сирин оттоон ыларга уларсар эбит. Онуоха Кууну нэһилиэгин Сэбиэтин уонна колхоhун салайааччылара сɵптɵɵхтүк уонна сиэрдээхтик быhаарынаннар сылынан болдьохтоон арендаҕа биэрэргэ сүбэлэспиттэр. Бу туруорсууларын биhиги эдьиийбит Александра Семеновна докумуон оҥорон оройуон Сэбиэтигэр суругунан киллэрэн туттарар. Дьэ бу докумуон кэлин республика оройуоттарын кыраныыссаларын чуолкайдаан араарыыга улахан суолталаах буолбута. Ньурбалар Сарыланы былдьаhаары гыммыттарыгар Министрдэр Сэбиэттэригэр дакаастабыл докумуон буолан, билигин Yɵhээ Бүлүү улууhун, Кэнтик нэhилиэгин кыраныыссата Сарыла хайатын саалынан быhыллыбыта.
Сэрии сылларыгар кинини үрдэтэннэр Райсоветка инструкторынан үлэҕэ ылбыттара. Сэрии ыарахан сылларын кэмигэр элбэх нэhилиэги кэрийэн дьон-сэргэ кыhалҕалаах олоҕун кɵрɵн райсоветка туруорсар этэ. Атын нэhилиэк сэбиэттэрин секретарьдарыгар докумуон, отчуот оҥоhуутугар кɵмɵлɵhɵр этэ. Онтон 1946 сыллаахха саас Тоҥуо Кууну нэhилиэгэр Совет председателинан ананан дойдутугар тахсыбыта. Кини кэлбитин кэннэ аччыктааhын тохтообута. Балыксыттар биригээдэлэрин тэрийэн муҥхалааhыны тэрээhиннээхтик ыытан олохтоохтор кыстыыр балыктарын толору бэлэмнэнэр этилэр. Бурдук ыhар бааhыналар кэҥитиллибиттэрэ,элбэх бурдук үүнэр буолбута. Колхозтаахтарга кɵлɵhүн күнүнэн эбии бурдук түҥэтэллэр этэ. Онон нэhилиэк дьоно-сэргэтэ эдьиийбитин Семенова Александра Семеновнаны сатабыллаах, хоргуйууттан быыhаабыт салайааччы быhыытынан сыаналыыллар этэ. Эдьиийбит Александра дуобатчыт этэ. Кини оройуон спортивнай олоҕор кыттан миэстэлэhэр эбит.
Суокка-учуокка дьоҕурдаах буолан кэлин бухгалтердар курстарыгар үɵрэммитэ. Ɵр сылларга Кэнтик, Андреевскай нэhилиэктэригэр биригэдьииринэн, бухгалтерынан үлэлээбитэ. Элбэх билиилээх-кɵрүүлээх, эйэҕэс майгылаах буолан үлэлээбит сирин аайы дириц убаастабылынан туhанара. Билигин даҕаны кинини кытта алтыспыт ытык кырдьаҕастар олус истиҥник ахталлар.
Ахтыыны суруйда балта Гаврильева Валентина Алексеевна.
Ахсынньы 2018 с.
