Биһиги аҕабыт Афанасьев Семен Николаевич 1934 с - ха биэс оҕолоох Афанасьев Николай Афанасьевич, Александрова (Тотогорова) Мария Тимофеевна дьиэ кэргэнигэр үһүс оҕонон төрөөбүт. Аҕалара ыарыһах буолан эрдэ олохтон туораан, ийэлэрэ биэс оҕолоох соҕотоҕун хаалбыт. Маайа диэн кыыһын Малдьаҕарга Донскойдар диэн ыалга ииттэрэ биэрбит.
Аҕабыт Сэмэн борбуйун саҥа көтөҕөн эрдэҕинэ, сэттэ сааһыгар уоттаах сэрии саҕаламмыт. Убайын Ньукууһу (Афанасьев Николай Николаевич), эдьийин Татыйыынаны (Афанасьева Татьяна Николаевна) кытта айахтарын туһугар уонна кыра бырааттарын (Афанасьев Прокопий Николаевич) иитиһэр туһугар туох үлэ баарыгар барытыгар тэҥҥэ үлэлэспит. Кыһын хотоҥҥо сүөһү көрүүтүгэр саах күрдьэн, уулатан, аһатыһан, от - мас тиэйиитигэр оҕуһу, аты сиэтэн, оттон сайын окко- маска улахан дьону кытта тугу кыайарынан үлэлэспит. Ол сылдьан оскуолаҕа үөрэнэн иһэн, ийэтэ ыалдьан, иккис кылаастан уурайбыт. Аччыктааһын, аас- туор олох муҥун - сорун билэн улааппыт. Ийэлэрэ кини улаатарыгар ыалдьан өлбүт.
Биһиги аҕабытын эдэр сылдьан олус кыанар, тустан тэҥнээхтэрин булбат сылбырҕа уонна күүстээх диэн кырдьаҕастар этэр буолаллара. Айаас сылгыны куттаммакка сатаан айааһыыр, сорох аты ойоҕоһугар тэҥҥэ сүүрэ - сүүрэ үрдүгэр тахсан олорор этэ диэн сөҕөн кэпсээччилэр. Оҕолоругар наһаа болҕомтолоохтук, эйэҕэстик, киһи уйадыйыан курдук сыһыаннаһара, таптыыра, тугу сатыырын барытын уолаттарыгар үөрэтэрэ. Иллэҥ кэмигэр уһанар этэ. 1972 сыллаахха чугас дьонун көмөлөһүннэрэн саҥа дьиэ туттубута. Дьиэтин малын үксүн бэйэтэ оҥорбута. Оҕолоругар ахсыытынан олоппос, кыра остуол оҥортообута.
1957 с- ха олоҕун аргыһын Григорьева Мария Григорьевнаны кытта ыал буолан 8 оҕолонон ньир бааччы олорбуттара. Колхозка, совхозка хара өлүөр дылы сылгыһытынан үлэлээбитэ. Доруобуйатын харыстаммакка, ыраах үрэх баһынан, кыһыннары- сайыннары, түүннэри- күннэри сылдьан, сылгыны, кулуну итэппэт туһуттан, үксүгэр соҕотоҕун да сылдьан, сыралаһан туран үлэлээбитэ.
1962 сыллаахха кулуну ылааhын 73 % уонна 100 % тыыннаах хааларын ситиhэн бастыҥ сылгыhыт аатын ылбыт, ССКП оройуоннааҕы кэмитиэтин Бочуотунай грамотатынан наҕараадаламмыт. 1963 сылга үлэҕэ үрдүк ситиhиилэрин, социалистическай эбэhээтэлистибэтин чиэстээхтик толорбутун иhин партия, комсомол, райсовет комитеттарын Бочуотунай Грамотатын ылбыт. Бу сыл Саха АССР Верховнай Советын Президиумун Бочуотунай грамотатынан сылгы иитиитин сайдыытыгар ситиhиилэрин иhин наҕараадаламмыт. 1964 сыллаахха өссө үрдүк кирбиини ылар, «Отличник социалистического соревнования сельского хозяйства РСФСР» диэн значогунан килбиэннээх үлэтэ бэлиэтэнэр. 1975 сылга пятилетка күүрээннээх былаанын олоххо киллэриигэ үрдүк ситиhиилэрин иhин «Ударнику девятой пятилетки» диэн именной чаhыынан, Бочуотунай грамотанан наҕараадаланар. 1976 сылга райсовет, профсоюз оройуоннаҕы комитетын Президиумун Бочуотунай грамотатын ылар. 1977 сылга «Чемпион сылгыhыт» аалай лиэнтэтин кэтэр, сыралаах үлэтэ ол саҕана сэдэх, онтунан өссө күндү «Москвич» фондатынан бэлиэтэнэр.
Тапталлаах аҕабыт эдэр сааһыгар 1977сыллаахха доруобуйатынан олохтон туораабыта. Биһиги кинини куруук өйдүү-саныы сылдьыахпыт. Оҕолоро, сиэннэрэ, хос сиэннэрэ кининэн киэн туттабыт.
Ахтыыны суруйда улахан кыыһа Васильева Анастасия Семеновна
Саха Республикатын үөрэҕириитин туйгуна, алын сүһүөх кылаастарын үрдүк категориялаах учуутала, 2020 сыл.
