Мин 1935 сыллаахха сэтинньи 2 күнүгэр II Өспөх нэһилиэгэр элбэх оҕолоох ыалга төрөөбүтүм. Аҕам Иван Иванович Гуляев холкуоска сылгыһыт этэ. Ийэм Анна Петровна Гуляева (Сивцева) миигин төрөтөөт суох буолбута, онон ийэ сылаас сыһыана диэни билбэккэ тулаайах улааппытым.
Биир сайын сэрии буолбут диэн ытаһыы буолбутун өйдүүбүн. Онно алта сааспын туола илик оҕобун. Онтон дьону сэриигэ ыҥыран барбыттара. Сыарҕалаах акка олордоннор, бэрт элбэх киһини атаарбыттара. Аҕам Иван Иванович кырдьаҕас буолан сэриигэ барбатаҕа. Улахан убайым Николай кэлиҥҥи ыҥырыыга түбэһэн барбыта.
Биһиги сэрии кэмигэр Хайыыка диэн төрөөбүт алааспар олорбуппут. Хаалбыт оҕонньор, эмээхсин, оҕолор бары тыылга үлэлээбиппит. Түһээн түспүтүн толороору күүстээх үлэ үөһүгэр түһүү буолбута. Мин бастаан оҕо көрөр этим. Астарын бэлэмнээн бараллара, ону аһатабын, аралдьытабын. Сэрии ортолообутун кэннэ саас ыһыыга, сайын окко оҕус сиэтэр буолбутум. Күлүмэнэ, бырдаҕа сүрдээх буолар этэ. Урукку оҕонньоттор оҕо эҥин диэн сынньата барбакка, кэмиэннээх үлэни ыыталлара. Үлэлии сырыттахпытына тимир куруускаҕа хамыйаҕынан кыратык бурдук таммалаталлара, онно уу кутан буккуйаммыт хааһы курдук оҥостон сиирбит.
Улахан кураан турбутугар сир хайыта барбытын өйдүүбүн. Аһыҥа күнү бүөлүү көтөр этэ. Аһыҥаттан былдьаһан оттуур этибит. Бааһынаҕа сиэмэ үүннэрэрбит. Оҕустар ырыганнаан сүгүн хааман испэккэ сирбитин уһуннук хорутан сиэмэ ыспыппыт. Ол сиэмэни ким да үргээн бэйэтигэр туһаммат этэ, кытаанах бобуу буолара. Оҕолорунан кутуйах хасааһын көрдөтөн булларан, куулга хаалаталлара. Булбут сиэмэбитин көҥүлэ суох ылбат этибит. Боломуочунайдар диэн бааллара. Ол дьон ыалы кэрийэн күөстэрин кытары бэрибиэркэлиир буолаллара. Хааһыҥ төһө хойуута, тугу күөстэнэриҥ барыта хонтуруол буолара. Сэрии сылларыгар ас олус кырыымчык этэ. Аччыктаан дыгдайа иһэн киһи бөҕөтө өлбүтэ. Мин аҕам түүннэри туһах тирбэҕэ оҥороро. Ол онон убайдарым, ботохоно оҕолоро куобахтаан, кус өлөрөн сиэммит тыыннаах хаалбыппыт буолуо. Хайыыка Эбэбит балыга эмиэ элбэх киһини өрөһүйбүт буолуохтаах. Аҕам Иван Иванович хаста да Ааллаах Үүҥҥэ таһаҕас таһыытыгар айаннаабыта, онтон бурдук сыыһа, балык, куобах аҕалар буолара. Ити курдук сэрии кэмин оҕолоро ас-таҥас кырыымчыгар, улахан дьону кытары тэҥҥэ кэриэтэ үлэлээн, оонньуур диэни умнан улааппыппыт, билиҥҥи эйэлээх олох кэлэрин туһугар олорбуппут.
Дмитрий Иванович ГУЛЯЕВ, Уус Алдан,
Лөгөй нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо.
