Климентов Петр Петрович
1924 сыллаахха Мэҥэ-Хаҥалас оройуонугар Тараҕай нэһилиэгэр төрөөбүтэ. Аҕа дойду Улуу сэриитигэр 1943 сыллаахха ыам ыйыгар Майаттан Чурапчытааҕы холбоһуктаах байыаннай комиссариатынан ыҥырыллыбыта. 1943 сыл от ыйын 6 күнүгэр байыаннай бирисээгэни ылан 25 механизированнай Кыһыл знамялаах биригээдэ бастакы мотострелковай батальонугар пулеметчигынан анаммыт. Сотору ефрейтор званиетын ылан, старшай пулеметчик буолбут. Юго-Саргит диэн Монголия сиригэр хайа үрдүгэр зенитнай точкаҕа кыраныыссаҕа турбуттар. Балтараа тонналаах хайаттан, бадараантан иҥнибэт техникаларын үрдүгэр 4 станковай пулемет турар. Өстөөх самолета кэлэрин кэтииллэр, кыраныыссаны кэстэриэ суохтаахтар. Японияны утары сэрии саҕаламмытыгар Монголия кумах куйаарын туораан, Хинган хайатын уҥуордаан Маньчжурияҕа үс сиринэн бөҕөргөтүүлээх, кириэппэстээх Дайлинор куораты босхолоспут, онтон салгыы Жэхэ куораты ылбыттар. Бэйэтин чаҕылхайдык көрдөрөн, сэриигэ армия генерала, Советскай Союз 2 төгүллээх геройа И.А. Плиевы харабылласпыт. Японияны утары туйгуннук сэриилэспитин иһин Верховнай главнокомандующай т. И.В.Сталин 372 №-х бирикээһинэн махтал сурук туппут.
1948 сыл кулун тутар ыйыгар армияттан дойдутугар кэлбитэ. Сэрии кэнниттэн айгыраабыт ССРС олоҕун чөлүгэр түһэриигэ көхтөөхтүк кыттыбыта. 1948 сыл Ааллаах Үүҥҥэ көмүсчүттэргэ ат көлөнөн таһаҕас таһыытыгар үлэлээбитэ. Онтон ылата төрөөбүт Табаҕатыгар холкуоска 3 сыл кыладыапсыктаабыта, биир сыл биригэдьиирдээбитэ, онтон кэлин колхозка, совхозка сайынын хонуу-от үлэтигэр, кыһынын от тиэйиитигэр үлэлээбитэ. 1966 с. сайын бастыҥ үлэһиттэр ахсааннарыгар киирсэн Москваҕа тыа хаһаайыстыбатын быыстапкатыгар күүлэйдээн кэлбитэ. 1969 сылтан 5 сыл Минсельхоз ПМК-гар тутуу биригээдэтигэр болуотунньуктаабыта, онтон пенсияҕа тахсыар дылы совхоз мастарыскыайыгар болуотунньуктаабыта.
2004 сыллаахха Саха сиригэр көмүс бырамыысылыннаһын 80 сылыгар аналлаах тэрээһиннэргэ Мэҥэ-Хаҥалас делегациятын састаабыгар киирсэн Алдан куоракка тиийбитэ. Саха Өрөспүүбүлүкэтин Президенэ В.А. Штыров илиититтэн “Гражданскай килбиэн” бэлиэни ылар чиэскэ тиксибитэ. Кини ол ыраах кэмнэргэ айаҥҥа сылдьан, 80 сааспын туолан баран Алдаҥҥа поеһынан айанныам диэн түһээн да баттаппатах буоллаҕа.
1949 с. Старостина Елена Васильевналыын ыал буолбуттара, 3 оҕолорун улаатыннаран, үөрэттэрэн ыал оҥорбуттара, сиэннэрдээхтэр, 2019 с. хос-хос сиэннэннилэр.
Петр Петрович ылбыт наҕараадалара: Аҕа дойду сэриитин II степеннээх ордена, “Японияны кыайыы иһин”, “Үлэ ветерана”, юбилейнай мэтээллэр, “Гражданскай килбиэн” бочуоттаах бэлиэ, “Саха Өрөспүүбүлүкэтин тыатын хаһаайыстыбатын ветерана”, “Саха Өрөспүүбүлүкэтин бочуоттаах ветерана” бэлиэлэр. Мэҥэ-Хаҥалас улууһун уонна Тараҕай нэһилиэгин бочуоттаах гражданина.
Полина Петровна Кононова (Климентова)
03.05.2020 сыл
