Ханна да халбаҥнаабакка, сэриигэ сылдьыбыт түөрт сылын көҕүрэттэххэ, пенсияҕа тахсан үлэттэн тохтуор диэри барыта 58 сыл колхоз, совхоз төһүү үлэһитинэн сылдьыбытын киэн туттан кэпсиир Семен Егорович Атаков. Колхоһугар аҕыйах сыл балыксытынан, хонуу биригэдьииринэн, кэлиҥҥи сылларга көннөрү отчутунан-масчытынан, оробуочайынан сылдьыбыта. Хас да сайын куоталаһыы декадаларын күннэригэр балтараалыы гектар сири охсон, бириэмийэ, элбэх хайҕал сурук, грамота ылбыта.1942 сылга армияҕа хомуурга Мэҥэ-Алдан нэһилиэгин «Сырдаабыт», «Саҥа олох», «Дабаччыма» колхозтарыттан элбэх (отуттан тахса буолуо диир) эдэр дьон хомуллан, Таатта киинигэр Ытык-Күөлгэ сатыы тиийэн, комиссияны барбыттар. Онно биир да киһи доруобуйатынан сыыйыллыбатах.
Ону үөһэттэн дьаһал оннук эбит диэн өйдүөххэ сөп.Таатта оройуонуттан хомуллан сүүстэн тахса эдэр дьон Уус-Тааттаҕа мустан, Амматтан устан иһэр, эмиэ элбэх дьонноох борохуот баарсатыгар симиллэн, Дьокуускайга тиийбиттэр. Онно оскуолаҕа хоннорбуттар. Онтон эмиэ борохуотунан Өлүөнэ баһыгар тиийэн, Иркутскай уобаласка Мальта станцияҕа саллаат таҥаһын кэппит. Онно сэтинньи ыйга Мальтаттан бэйэлэрин «Сырдаабыт» колхозтарыгар биир дойдулааҕа Василий Аммосовтыын үчүгэйдик сулууспалаабыттарын иһин, кинилэргэ биир ыйдаах көлөһүн күнүн аныыр туһунан сурук кэлбит.Ахсынньы ыйга Улан-Батор куораты ааһан, Хинган хайаларын аттыгар Монголия Кытайы кытта кыраныыссатыгар сулууспалаабыт. Онтон Даурияҕа пулеметнай чааска сулууспалааһын кэнниттэн, 470 №-дээх байыаннай ыскылаакка стрелогунан өр сулууспалаабыт. Ол хайа эниэтигэр баар улахан ыскылааты тула вышкаларга харабылга олорбут.Арай биир киэһэ кыһыл саһыл ыскылаат аттынан ааспытын саха саллаата Сэмэн бэркэ дураһыйан баран, устаапка сөп түбэспэтинэн, ыппатах. Сотору биир киһи ыскылаат чугаһынан ааһан истэҕинэ, Семен Атаков үнтү хамаандалаан тохтоппут, миэстэтигэр сытарга, саатын туора быраҕарга күһэйбит. Ыскылаат стрелоктарын начальнига лейтенант кэлэн анараа киһини туруорбут – капитан званиелаах командир саһылы эккирэтэн баран мэлийэн, дьиэтигэр быһа баран иһэн түбэспит эбит. Ыскылаат начальнига стрелок Семен Атаковы сэргэҕин иһин хайҕаабыт, сотору ефрейтор званиетын иҥэрбит, онтон ыла киниэхэ мэлдьи убаастабыллаахтык сыһыаннаһар буолбуттар.«Японияны кыайыы иһин» мэтээллээх ефрейтор Семен Егорович Атаков төрөөбүт дойдутугар 1946 сыл от ыйыгар эргиллибит. Кини 82-с, 24-с, 46-с стрелковай, мотострелковай полкаларга 1942 сыл от ыйыттан 1946 сылга диэри эҥкилэ суох сулууспалаабыт.
П.Р.Дарбасов//«Сырдаабыппыт –сырдык, сылаас өйдөбүлбүт” (хомуйан оҥордо С.А.Винокурова), -Дьокуускай, 2017 с., 15 стр.
